Gdzie można jeździć na hulajnodze elektrycznej? Hulajnoga elektryczna przepisy 2020

Zdjęcie: www.autodziennik.pl [ShutterStock]

Hulajnogi elektryczne bardzo szybko zdobyły szerokie grono miłośników, które w dodatku stale się powiększa. Niestety, kwestia prawna poruszania się na tego typu pojazdach wciąż nie została rozwiązana. Pierwszy projekt ustawy o UTO (urządzeniach transportu osobistego) pojawił się w lipcu 2019 r. i wzbudził wiele kontrowersji wśród użytkowników hulajnóg elektrycznych – podczas konsultacji publicznych wpłynęło ponad 100 pism z uwagami. Z tego powodu w maju tego roku (2020) powstał całkiem nowy projekt ustawy o UTO, uwzględniający część proponowanych zmian.

Hulajnoga elektryczna przepisy – jak aktualnie wygląda sytuacja prawna hulajnóg elektrycznych? Jakie przepisy zawiera nowy projekt ustawy? Wszystko wyjaśniamy w poniższym artykule.

Problemy z hulajnogami

Hulajnogi elektryczne to pojazdy o wielu zaletach: są szybkie, poręczne, nie emitują spalin i dostarczają wiele frajdy podczas jazdy. Świetnie sprawdzają się w mieście oraz jako transport ostatniej mili. Nic jednak nie jest idealne – źle użytkowane hulajnogi mogą być niebezpieczne zarówno dla samych użytkowników, jak i pieszych. Jeśli pędząc 30 km/h lub 40 km/h po chodniku czy ścieżce rowerowej przewrócimy się lub zderzymy z innym uczestnikiem ruchu, możemy spodziewać się bardzo nieprzyjemnych obrażeń – dużo gorszych, niż zwykłe złamanie ręki.

Hulajnogi elektryczne stanowią pewne zagrożenie nawet wtedy, gdy nikt z nich aktualnie nie korzysta. Ten problem dotyczy głównie pojazdów wypożyczanych na minuty, ponieważ ich użytkownicy często pozostawiają je w nieodpowiednich miejscach – bezpośrednio za ostrym zakrętem, na środku chodnika, schodach, czy nawet na przejściach dla pieszych! Skutki takiego nieodpowiedzialnego zachowania odczuwają głównie osoby z niepełnosprawnością ruchową, niewidome czy po prostu starsze. Z tego względu bardzo ważne jest, aby stworzyć ustawę regulującą korzystanie z hulajnóg elektrycznych i innych urządzeń transportu osobistego.

Zdjęcie: Beata Zawrzel/REPORTER [Źródło: tech.wp.pl]

Hulajnoga elektryczna przepisy

Aktualnie sytuacja hulajnóg elektrycznych jest trudna, ponieważ prawo drogowe w żaden sposób ich nie uwzględnia. Z tego powodu nawet osoba, która pędzi na hulajnodze 35 km/h, przez policję wciąż jest traktowana jako… pieszy, i tak jak on może poruszać się:

• po chodnikach,
• po prywatnych posesjach,
• poboczem (tam gdzie nie ma chodnika),
• w lesie,
• w parku.

Trzeba jednak wiedzieć, że nie są to przepisy oficjalne (ze względu na brak definicji hulajnogi elektrycznej w ustawie) i już np. sądy dużo częściej traktują hulajnogę elektryczną jako motorower^[1], odnosząc się przy tym do następującej definicji pieszego z Kodeksu Drogowego (Art.2 Pkt.18):

“Pieszy – osoba znajdującą się poza pojazdem na drodze i niewykonująca na niej robót lub czynności przewidzianych odrębnymi przepisami; za pieszego uważa się również osobę prowadzącą, ciągnącą lub pchającą rower, motorower, motocykl, wózek dziecięcy, podręczny lub inwalidzki, osobę poruszającą się w wózku inwalidzkim, a także osobę w wieku do 10 lat kierującą rowerem pod opieką osoby dorosłej; “^[2]

Ze względu na brak jasnych przepisów dochodzi czasem do nieporozumień i ciężkich do rozstrzygnięcia prawnie sytuacji. Dlatego najlepszym i najbezpieczniejszym jak na razie rozwiązaniem dla osoby korzystającej z hulajnogi elektrycznej (hulajnogisty?) jest poruszanie się chodnikiem, ale z rozsądną prędkością i ustępując pierwszeństwa pieszym.

Projekt UTO

Jak zostało opisane wyżej, brak definicji hulajnogi elektrycznej w polskim prawie drogowym oraz jasnych przepisów co do tego, gdzie i jak takim pojazdem można się poruszać, prowadzi nie tylko do wielu nieporozumień, ale również naraża życie i zdrowie pieszych oraz samych użytkowników. Problem dotyczy oczywiście nie tylko hulajnóg, ale wszelkich elektrycznych pojazdów osobistych, takich jak elektryczne deskorolki, monocykle czy segwaye. Ponieważ nieuregulowana jest też kwestia parkowania, są one często pozostawiane są w nieodpowiednich miejscach, stwarzając kolejne zagrożenie dla przechodniów, rowerzystów i innych uczestników ruchu. Ten problem dotyczy przede wszystkim tzw. hulajnóg na minuty.

Z tego powodu już na początku 2017 roku w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa podjęto prace nad nowelizacją kodeksu drogowego, w myśl której do ustawy miała zostać wprowadzona definicja urządzenia transportu osobistego (UTO). Niestety, od tamtej pory nic realnie się nie zmieniło, a prace trwają nadal. W lipcu 2019 r. powstał projekt ustawy o UTO, który w konsultacjach publicznych wzbudził bezprecedensowy odzew – wpłynęło łącznie aż 100 pism z uwagami, w tym 60 od zwykłych obywateli, a pozostałe od różnych stowarzyszeń i organizacji społecznych^[4]. Z powodu tak wielu zastrzeżeń ustawa nie została wprowadzona, a w maju 2020 r. pojawił się nowy projekt, który – choć dużo lepiej przemyślany od poprzedniego – wciąż wzbudza wiele kontrowersji.

Hulajnogi elektryczne a projekt UTO 2020

“Hulajnoga elektryczna przepisy 2020” to coraz częściej wpisywana fraza w popularnych wyszukiwarkach. Nic dziwnego – w tym roku pojawił się nowy projekt ustawy o UTO, który jest udoskonaloną wersją projektu z poprzedniego roku i w precyzyjny (relatywnie) sposób określa, gdzie można poruszać się swoim elektrycznym pojazdem. Zgodnie z nim wszystkie urządzenia transportu osobistego traktowane są jako rower. Oznacza to, że ich użytkownicy mogą (a nawet muszą) korzystać z infrastruktury dla rowerów, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo jazdy. Tak jak w przypadku roweru, na hulajnodze elektrycznej poruszać się może tylko jedna osoba, bez dodatkowego ładunku. Co to oznacza? Między innymi to, że jeśli użytkownik hulajnogi wybierze się nią na zakupy, to może wracać wyłącznie z plecakiem na ramionach – torba zawieszona na kierownicy, nawet na specjalnym haczyku, będzie już wbrew przepisom i w razie wypadku możemy nie uzyskać odszkodowania.^[5]

Został określony też minimalny wiek użytkownika UTO – dzieci poniżej 10 roku życia w ogóle nie będą mogły korzystać z tego typu pojazdów (nawet pod opieką dorosłych), a dzieci i młodzież pomiędzy 10 a 18 rokiem życia będą potrzebowały karty rowerowej lub prawa jazdy kategorii AM.

Aby dany pojazd mógł być zaliczony do UTO, powinien posiadać długość nie większą niż 1,25 m i szerokość do 0,9 m, a jego napęd musi posiadać konstrukcję ograniczającą prędkość jazdy do 25 km/h. Kwestia ograniczenia prędkości była poruszana również w pierwszej wersji projektu i należała do tych najbardziej krytykowanych przez użytkowników, mimo to w nowym projekcie pojawiła się w niezmienionej formie. Na korzyść dla użytkowników usunięto zapis o dopuszczalnej masie UTO, która w pierwszym projekcie określona była na 20 kg, co wykluczało z użytku większość modeli terenowych.^[6]

Gdzie można jeździć na hulajnodze elektrycznej?

Ponieważ w nowym projekcie ustawy UTO traktowane są jako rower, to zasady poruszania się na hulajnodze są mocno zbliżone do tych, które dotyczą rowerzystów:

• w pierwszej kolejności, obowiązkowo należy poruszać się po drodze dla rowerów, z prędkością max. 25 km/h;
• jeśli nie ma drogi rowerowej, a dopuszczalna prędkość w danym miejscu wynosi nie więcej 30 km/h, należy poruszać się jezdnią;
• jeśli nie ma drogi rowerowej, a dopuszczalna prędkość na jezdni przekracza 30 km/h, można poruszać się chodnikiem, ale wyłącznie z prędkością pieszego i ustępując mu pierwszeństwa; za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu grozi nawet grzywna; w przeciwieństwie do rowerów, UTO mogą poruszać się po chodniku nawet wtedy, gdy jego szerokość jest mniejsza niż 2 m.

A co w momencie, kiedy z hulajnogi elektrycznej korzystamy poza miastem, na terenie niezabudowanym? Wtedy poruszać się możemy drogą dla rowerów, lub w przypadku jej braku – chodnikiem lub drogą dla pieszych. Problem pojawia się, gdy przy jezdni nie ma ani ścieżki rowerowej, ani chodnika, a takich miejsc w Polsce jest mnóstwo. W projekcie ustawy nie wspomniano o poboczu, więc najprawdopodobniej jazda na nim będzie niedozwolona. Najmocniej uderzy to we wszystkich posiadaczy modeli terenowych – większość z nich zakupiona została z myślą o poruszaniu się właśnie po drogach pozamiejskich, a nowa ustawa znacznie to utrudnia. Jeśli osoba z małej wsi postanowi podjechać hulajnogą 3 km do sąsiedniej miejscowości, będzie to prawdopodobnie nielegalne. Ponadto, jeśli właściciel dużej, mocnej hulajnogi będzie chciał podróżować nią po mieście, to nie wystarczy, że zwolni do 25 km/h, bo w dalszym ciągu pojazd nie będzie spełniać wymogów dotyczących konstrukcji oraz mocy silnika (do 250 W). Projekt UTO daje użytkownikom takim hulajnóg pół roku na to, aby dostosować swoje pojazdy do nowych regulacji (przez ten czas mogą jeździć).

Kwestia prawna hulajnóg na minuty

Nie tylko użytkownicy hulajnóg elektrycznych będą musieli pilnować, aby ich pojazdy wpisywały się w nowe regulacje. Ustawa UTO wpłynie również bezpośrednio na sprzedawców oraz wypożyczalnie. Firmy, które w jakikolwiek sposób udostępniają hulajnogi elektryczne, będą musiały zapewnić, że oferowany sprzęt spełnia opisane w ustawie ograniczenia techniczne (wielkość, prędkość maksymalna). Niedopełnienie tego obowiązku może skończyć się grzywną w wysokości 500 do 10 tys. zł.

Nowa ustawa będzie regulować również sam postój hulajnóg z wypożyczalni. Firma powinna zawrzeć z zarządcą drogi umowę, zgodnie z którą na danym pasie drogowym i chodniku możliwy będzie postój elektrycznych pojazdów.

Podsumowanie

W nowym projekcie ustawy o urządzeniach transportu osobistego, wzięto pod uwagę część sugestii użytkowników UTO, które pojawiły się wraz z pierwszą wersją projektu z zeszłego roku. Tym razem ustawa jest bardziej przejrzysta, a definiując hulajnogi elektryczne jako rowery, zezwala im na korzystanie z infrastruktury rowerowej, co jest korzystne zarówno dla samych użytkowników hulajnóg, jak i dla pieszych oraz pozostałych uczestników ruchu.

Niestety, w dalszym ciągu nie wszystko zostało dobrze sprecyzowane, np. kwestia poruszania się na UTO po drogach pozamiejskich, na których brakuje ścieżek rowerowych. Dalej też nowy projekt uwzględnia najbardziej kontrowersyjny zapis – do UTO będą zaliczane wyłącznie pojazdy, których konstrukcja nie pozwala na osiągnięcie prędkości większej od 25 km/h. Taki zapis wyklucza z użytku wszystkie hulajnogi terenowe oraz część hulajnóg miejskich.

Ciężko w tej chwili stwierdzić, czy ustawa wejdzie w życie w obecnej formie, czy projekt trafi do dalszych prac. Z jednej strony, ze względu na gwałtownie rosnącą popularność pojazdów elektrycznych, konieczne jest szybkie uregulowanie prawne kwestii UTO, jednak z drugiej strony – ustawa z takimi przepisami, jakie zostały zaproponowane, na pewno wzbudzi wiele kontrowersji i niezadowolenia samych użytkowników.

Bibliografia

[1] Najlepsze Hulajnogi. Prawo drogowe, a hulajnogi elektryczne – przepisy, mandaty, zakazy. Dostęp online [https://najlepszehulajnogi.pl/prawo-drogowe-a-hulajnogi-elektryczne-przepisy-mandaty-zakazy-169/] 8.07.2020 r.

[2] money.pl Kodeks drogowy – prawo o ruchu drogowym. Dostęp online [https://prawo.money.pl/kodeks/drogowy/dzial-i-przepisy-ogolne/art-2] 8.07.2020 r.

[3] polskatimes.pl Hulajnogi elektryczne podbijają miasta. Jak to działa i ile kosztuje? Dostęp online [https://polskatimes.pl/hulajnogi-elektryczne-podbijaja-miasta-jak-to-dziala-i-ile-kosztuje-warszawa-ma-juz-lime-hive-bird-citybee-i-blinkee-czym-sie/ar/c4-14125797] 08.08.2020 r.

[4] Gazeta Prawna. Elektryczne hulajnogi czekają na przepisy. Obywatele zabrali głos w sprawie UTO. Dostęp online [https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/1433742,uto-elektryczne-hulajnogi-przepisy.html] 8.07.2020 r.

[5] SmartRide.pl Przepisy dla UTO. Prawnik omawia projekt ustawy regulującej e-hulajnogi. Dostęp online [https://smartride.pl/przepisy-dla-uto-prawnik-omawia-najnowszy-projekt-ustawy/] 8.07.2020 r.

[6] SmartRide.pl Pojawił się nowy projekt ustawy o UTO. Dostęp online [https://smartride.pl/pojawil-sie-nowy-projekt-ustawy-o-uto/] 8.07.2020 r.

7. J. i D. Janczewscy. Zrównoważony rozwój z perspektywy mikromobilności. Dostęp online [http://bazekon.icm.edu.pl/bazekon/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171593259] 8.07.2020 r.

8. autodziennik.pl Śmiertelny wypadek mężczyzny na hulajnodze. Uderzył w niego SUV. Dostęp online [https://auto.dziennik.pl/aktualnosci/artykuly/607498,smierc-wypadek-mezczyzna-hulajnoga-suv-uderzenie.html] 8.07.2020 r.

9. tech.wp.pl Kto jest odpowiedzialny za porzucone hulajnogi? Sprawa nie jest prosta. Dostęp online [https://tech.wp.pl/kto-jest-odpowiedzialny-za-porzucone-hulajnogi-sprawa-nie-jest-prosta-6349720722728577a] 8.07.2020 r.

Inne: razor e300 | xiaomi mijia m365 opinie | hulajnoga elektryczna fiat 500 opinie | hulajnogi wrocław cena | Frugal Spirit biała | Techlife X7 z siedziskiem bateria | Vsett 8 zalety i wady | Vsett 9 + opinie | hulajnoga 35 km/h | Razor E300S szara czas ładowania | Razor E90 PowerCore silnik | hulajnoga motus | Techlife X7s z siedziskiem cena | Razor E90 PowerCore Glow wady | blaupunkt hulajnoga esc910 | Frugal Spirit czarna moc | razor hulajnoga elektryczna | blaupunkt esc910 review | hulajnoga elektryczna 40km | Techlife X7 z siedziskiem czy warto |