Hulajnogi i UTO – nowe przepisy 2021

Spis treści

1. Hulajnogi elektryczne przepisy 2021
2. Definicje
3. Od ilu lat można jeździć na hulajnodze elektrycznej?
4. Gdzie można jeździć?
5. Gdzie można parkować?
6. Czego nie można robić?
7. Mandaty
8. Warunki techniczne pojazdów
9. Podsumowanie
10. Źródła

Urządzenie transportu osobistego (UTO) to pojazd napędzany elektrycznie, z wyłączeniem hulajnogi elektrycznej, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe.

Urządzenie wspomagające ruch (UWR) to urządzenie lub sprzęt sportowo rekreacyjny przeznaczony do poruszania się osoby w pozycji stojącej, napędzane siłą mięśni.

Pojazdy niemieszczące się w tych sztywnych definicjach zostały zupełnie pominięte, dlatego kwestia poruszania się np. hulajnogą elektryczną z siedziskiem jest w dalszym ciągu nierozwiązana. Według nowych regulacji, na hulajnodze poruszać możemy się wyłącznie w pozycji stojącej i bez bagażu.

Tutaj wszystko jest jasne, spójne i logiczne, choć ciężko nam wyobrazić sobie 17-latka, który pamięta o wożeniu ze sobą karty rowerowej. Powyższe obostrzenia nie dotyczą oczywiście urządzeń wspomagających ruch, takich jak rolki, deskorolki czy hulajnogi bez napędu elektrycznego.

Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku korzystania z urządzeń transportu osobistego, takich jak elektryczne deskorolki i monocykle. Tutaj również użytkownik ma obowiązek korzystania z infrastruktury rowerowej, ale jeśli jej nie ma, powinien od razu korzystać z chodnika. Użytkownik UTO w żadnym przypadku nie może poruszać się jezdnią. Poruszając się na rolkach, deskorolkach i innych UWR możemy poruszać się dowolnie ścieżką rowerową lub chodnikiem, ale nie możemy korzystać z jezdni.

Przepisy hulajnoga elektryczna: użytkownicy pojazdów wszystkich trzech kategorii (hulajnogi elektryczne, UTO i UWR) mają pierwszeństwo przed autami na przejazdach rowerowych.

W nowej ustawie zupełnie nie uwzględniono sytuacji, w których obok jezdni z dozwoloną prędkością powyżej 30 km/h nie ma ani chodnika, ani ścieżki rowerowej. W ten sposób wykluczono wielu mieszkańców małych miejscowości, którzy nie zawsze posiadają samochód i mają ograniczony dostęp do transportu publicznego. Coraz więcej osób traktowało hulajnogę elektryczną jako wygodny środek transportu do pracy czy po niewielkie zakupy. Teraz za jazdę poboczem grozi nam mandat.

To jeszcze nie wszystko. Nowe przepisy uto mówią, że podczas poruszania się jezdnią konieczne jest sygnalizowanie zmiany kierunku jazdy. Choć wprowadzenie tego przepisu jest zrozumiałe, to nawet tu pojawiły się komplikacje. Większość hulajnóg nie posiada kierunkowskazów, dlatego manewry sygnalizować możemy tylko przez wyciągnięcie ręki, co pogarsza stabilność jazdy i zwyczajnie grozi wywrotką. Wygodniej i bezpieczniej byłoby wskazać kierunek jazdy nogą, co zresztą zaproponował Senat, ale ten pomysł, jak i wiele innych, został odrzucony.

Dla zobrazowania: jeśli po lewej stronie chodnika jest jezdnia, a po prawej budynek, to ustawiamy hulajnogę przy ścianie, równolegle do niej.

Nieprawidłowo zaparkowane UTO może zostać usunięte na koszt właściciela – 123 zł za usunięcie plus 23 zł za każdy dzień przechowywania. Poza stratą finansową dla użytkownika taki zapis niesie jeszcze jedno utrudnienie – większość prywatnych hulajnóg elektrycznych nie posiada rejestracji, dlatego wskazanie jej właściciela może być w praktyce niemożliwe.

Czego nie można robić?

Ustawa UTO 2021 określa zachowania niedopuszczalne podczas korzystania z hulajnóg elektrycznych oraz urządzeń transportu osobistego. Za nieprzestrzeganie tych przepisów grozi nam kara finansowa w postaci mandatu.

Zabronione jest m.in.:

kierowanie hulajnogą osobie znajdującej się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu;

przewożenie hulajnogą innych osób, zwierząt lub ładunku (nie przewieziesz więc hulajnogą zakupów w doczepionym koszyku);

ciągnięcie lub holowanie innych pojazdów;

jazda po jezdni obok innego uczestnika ruchu (wybierając się na przejażdżkę ze znajomymi musicie jechać jeden za drugim, a nie obok siebie);

jazda bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy i nóg na pedałach;

pozostawianie hulajnóg elektrycznych inaczej niż równolegle do zewnętrznej krawędzi chodnika;

czepianie się innych pojazdów i ciągnięcie za sobą osoby korzystającej z hulajnogi, UTO lub UWR itp.

Mandaty

Za nieprzestrzeganie przepisów możemy otrzymać mandat o różnej wysokości. Poniżej najważniejsze z nich.

• 50 zł – za naruszenie obowiązku korzystania z drogi dla rowerów lub pasa ruchu rowerowego, biegnących w kierunku jazdy rowerzysty oraz za naruszenie zakazu poruszania się rowerem w ciągu pieszym;
• 100 zł – za czepianie się pojazdów, za przejazd na czerwonym świetle, za naruszenie warunków zatrzymania lub postoju pojazdu na chodniku, za kierowanie bez uprawnienia rowerem i wózkiem rowerowym, za przewożenie innej osoby, zwierzęcia lub ładunku;
• 100 do 300 zł – za hamowanie w sposób powodujący zagrożenie bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienie;
• 200 zł – za korzystanie podczas jazdy z telefonu w sposób wymagający trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku przez kierującego pojazdem;
• 300-500 zł – za kierowanie na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu pojazdem innym niż mechaniczny przez osobę znajdującą się w stanie po spożyciu alkoholu (0,2-0,5 promila) lub podobnie działającego środka (lub orzeczone przez sąd do 14 dni aresztu lub grzywna do 5000 zł);
• 350 zł – za nieustąpienie przez kierującego pojazdem pierwszeństwa pieszym znajdującym się na przejściu;
• 500 zł – za jazdę w stanie nietrzeźwości (lub orzeczone przez sąd do miesiąca aresztu,
• do 5000 zł grzywny i zakaz prowadzenia pojazdów innych niż mechaniczne na okres od 6 miesięcy do 3 lat).

Warunki techniczne pojazdów

Ustawa “Prawo o ruchu drogowym” nie określa dokładnych parametrów UTO, jednak i ta kwestia zostanie niedługo uregulowana. Przepisy dotyczące hulajnogi elektrycznej pod kątem wymiarów czy mocy zostaną opisane w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Zmiana do rozporządzenia zostanie wprowadzona pod koniec roku 2021 i będzie określać dopuszczalny:

• wymiar hulajnogi (1,3 m długości i 0,9 m szerokości),
• wagę (do 25 kg),
• konstrukcję (ograniczenie prędkości do 20 km/h),
• oświetlenie (przynajmniej jedno światło pozycyjne białe lub żółte selektywne z przodu, minimum po jednym pozycyjnym czerwonym i czerwonym odblasku z tyłu, przynajmniej po jednym odblasku na każdym boku),
• dzwonek (głośny, ale “nieprzeraźliwy”),
• i tak dalej.

Na szczęście zmiany w rozporządzeniu będą dotyczyć dopiero hulajnóg wprowadzonych do obrotu po 31.12.2022 r. Pojazdy zakupione wcześniej nie muszą spełniać nowych wymagań. Nie zmienia to jednak faktu, że tak mocne ograniczenia dotyczące konstrukcji sprawią, że wszelkie hulajnogi terenowe zwyczajnie przestaną mieć sens.

Podsumowanie

Długo wyczekiwana ustawa o hulajnogach elektrycznych reguluje również kwestię korzystania z UTO i UWR. Choć nowe przepisy były bezsprzecznie potrzebne, to zostały stworzone w bardzo nieprzemyślany sposób. Ustawodawca nie wziął pod uwagę realiów, wiele kwestii zupełnie pominięto, a inne zostały wprowadzone w formie bardzo niekorzystnej dla użytkownika, nawet pomimo zgłaszanych uwag oraz poprawek Senatu.

Hulajnogi elektryczne w dużej mierze miały pomagać w przemieszczaniu się po mieście i stanowić alternatywę dla samochodu. Niestety, mocne ograniczenie prędkości to uniemożliwia. Tym bardziej, że ścieżki rowerowe wciąż nie są standardem, a większość jezdni dopuszcza ruch z prędkością powyżej 30 km/h. Jeśli przez większą część trasy musimy poruszać się na hulajnodze z prędkością pieszego, jej użytkowanie przestaje być zasadne.

Restrykcje dotyczące rozmiaru, wagi i prędkości, które mają wejść w życie w przyszłym roku, zupełnie odbiorą sens hulajnogom terenowym. Już teraz ich użytkowanie będzie mocno utrudnione, szczególnie przez to, że nie można poruszać się poboczem drogi poza miastem. Z powodu niedopowiedzeń w ustawie ucierpią też wszystkie hulajnogi z siedziskiem, koszykiem na zakupy i inne pojazdy niewpisujące się w ściśle określone definicje.

Ustawa pozwala wreszcie korzystać ze ścieżek rowerowych i słusznie określa dopuszczalny wiek użytkownika UTO. Dobrze też, że nowe hulajnogi będą musiały posiadać w wyposażeniu właściwe oświetlenie i dzwonek. To jednak jedyne pozytywy, które można znaleźć w nowych przepisach. Reszta z nich jest – mówiąc wprost – oderwana od rzeczywistości i niepotrzebnie utrudnia jazdę na urządzeniach transportu osobistego. Skutek może być taki, że fani hulajnóg i UTO będą znów przesiadać się do samochodów. A szkoda, ponieważ elektromobilność mogła być szansą na pozbycie się problemu korków w dużych miastach, lepszą komunikację w małych miejscowościach oraz poprawę stanu środowiska.

Źródła:

1. Ustawa UTO 2021 Dostęp 20.05.2021 r.
2. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Dostęp 20.05.2021 r.
3. Przepisy o e-hulajnogach wchodzą w życie. Prawo.pl Dostęp 20.05.2021 r.